-
1 двигаться
несов.1) бару, хәрәкәт итү, йөрү2) кузгалу, кузгалып китү, чыгып китү3) кыймылдау, селкенү, кузгалуне двигайся! — [урыныңнан] кузгалма!
4) перен. үсү, күтәрелү, алга үрләү5) страд. от двигать 1); 3) - 5) -
2 продвинуть
сов.1) ( кого-что) күчерү; күчереп кую, алга күчерү2) (протащить между чем-л., через что-л.) үткәрү, чыгару, кертү, алып чыгу (керү)3) (кого-что) (направить куда-л.) җибәрү, күчерү4) перен.; разг. ( что) алга җибәрү, этәрү5) ( кого-что) (выдвинуть) күтәрү -
3 по долгу службы
-
4 исследование
-
5 аттестовать
сов.; несов.1) ( кого-что) (дать отзыв) аттестацияләү, аттестация бирү2) ( кого) (присвоить звание) аттестацияләү, дәрәҗә бирү3) ( кого) аттестацияләү, билгеләр чыгару -
6 гонорар
мгонорар (язучыларга, рәссамнарга һ.б.ш. иҗат кешеләренә шартнамә буенча түләнә торган хезмәт хакы) -
7 на
I предлог1) с вин. п. (при обознач. действия, направленного на поверхность или внешнюю сторону предмета)...га, өстенә2) с вин. п. (при обознач. лиц, организаций, на к-рые возлагается ответственность, работа и т. п.)...га, өстенә3) с вин. п. (при обознач. места, на к-рое направлено действие)...гапойти на завод — заводка бару; заводка эшкә керү
4) с вин. п. (по направлению, в сторону)...га,...га табаидти на голос — тавыш ишетелгән якка таба бару; тавышка таба бару
окна на восток — тәрәзәләр көнчыгышка таба [карый]
дверь на улицу — ишек урамга таба [карый]
5) с вин. п. (при обознач. соприкоснсвения, столкновения)...ганаткнуться на кого-л. в темноте — караңгыда кемгә дә булса барып бәрелү
6) с вин. п. (при указ. срока, времени)...та,...нена зиму — кышка, кыш айларына
на этот раз — бу юлы, бу очракта
со дня на день — бүген-иртәгә, тиз арада, тиз вакыт эчендә
7) с вин. п. (с какой целью, для чего-л.)...га8) с вин. п. (при обозначении цели, назначения)...лык9) разг.; с вин. п. (при обознач. специальности, профессии)...лыккаучиться на слесаря — слесарьлыкка уку;
10) с вин. п. (для, ради)...га, өчен11) с вин. п. (с сущ. "лад", "манера", "образец")...ча, буенча12) с вин. п. (при обознач. предмета, являющегося орудием действия)...га13) с вин. п. (при обознач. количества, меры)...га14) с вин. п. (при умножении, делении)...га15) с предл. п. (на вопрос "где")...да, өстендә16) с предл. п. (при обознач. лиц, предметов, одетых, облачённых во что-л.)...өстендә,...өстенә17) с предл. п. (при обознач. области, сферы деятельности)...да18) с предл. п. (при указ. на положение, состояние)...да булусостоять на чьём-л. иждивении — берәүнең тәрбиясендә тору
19) с предл. п. (при обозначении времени, срока)...да20) с предл. п. (в нек-рых устойчивых сочет.)...гандана ходу — барганда, барган шәпкә
21) с предл. п. (при обознач. предмета, являющегося нижней или внутренней частью чего-л.)...лы,...эчле22) с предл. п. (при обознач. средств передвижения)...да,...белән23) с предл. п. (при посредстве, с помощью чего-л.)...да24) с предл. п. (при обознач. вещества, к-рое входит в состав чего-л.)...га эшләнгән,...да эшләнгән,...лы,... кушып (катнаштырып) эшләнгән•- сорвать зло II частицамәна, возьми — мә, ал
- на-поди -
8 начальство
-
9 нужда
ж1) ( бедность) мохтаҗлык, ярлылык, фәкыйрьлек2) (потребность в чём-л.) ихтыяҗ, хаҗәт; мохтаҗлык, йомыш, кирәк [нәрсә]без нужды — кирәгең булмаса; тик торганда
в случае нужды — кирәк булган хәлдә (очракта), кирәк була калса
нет нужды — хаҗәте юк, кирәге юк
скорее по привычке, чем по нужде — кирәк булудан бигрәк гадәт буенча
испытывать нужду в чём-л. — берәр нәрсәгә мохтаҗ булу
-
10 патронат
мпатронат (ятим калган балаларны дәүләт органнары кушуы буенча хезмәт ияләре семьяларында тәрбияләү формасы) -
11 пресс-центр
мпресс-үзәк (журналистларга информация һәм оештыру мәсьәләләре буенча хезмәт күрсәтү бүлеге - съезд, конференцияләрдә) -
12 технический
-ая; -ое1) техник, техника...ы; техника белән...2) техник, техника...ы3) ( используемый в промышленности) техниктехнические культуры — техник культуралар (мәс. җитен, мамык)
4) техник5) техник; ярдәмче•
См. также в других словарях:
сыйныф — I. Иҗтимагый җитештерүнең тарихи яктан билгеле бер системасында тоткан урыннары буенча, җитештерү чараларына мөнәсәбәтләре буенча, хезмәтне иҗтимагый оештырудагы рольләре буенча һәм иҗтимагый байлыкны алу ысулы һәм алар өлешенә тигән иҗтимагый… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җитәкче — и. 1. Нин. б. коллективның, оешманың башлыгы, аның төп оештыру эшен алып баручы кеше. Фәнни хезмәт (диплом, диссертация) язганда юнәлеш биреп, эшне күзәтеп торган кеше, фәнни җитәкче. Аерым бер оешманың яки хуҗалыкның билгеле бер тармагы өчен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кече — 1. Күләме белән зур булмаган, кечкенә 2. Кем белән дә булса чагыштырганда яшьрәк 3. Дәрәҗәсе, хезмәттәге урыны, вазифасы буенча түбәнрәк. КЕЧЕ АТНА – Атнакич. КЕЧЕ ТЕЛ – Йомшак аңкауның арткы өлешендә йоткылыкны ачу ябу өчен хезм. итә торган… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
техника — 1. Иҗтимагый җитештерүдә кулланыла торган хезмәт кораллары, чаралары һәм акыл эшчәнлегенең шуларны өйрәнүгә, куллануга, камилләштерүгә бәйле өлкәсе. Хезмәт чараларын һәм васиталарын куллануның теге яки бу тармагы, шул тармакка караган фәнни… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
эшче — 1. Җитештерүчән хезмәт белән профессиональ шөгыльләнүче кеше; гадәттә нин. б. предприятиедә, фирмада яки аерым хуҗада ялланып эшләүче кеше 2. Кайда да булса берәр профессия буенча эшләүче, хезмәт итүче. ЭШЧЕ КОРТ – Бал җыючы умарта корты. ЭШЧЕ… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
алимент — Аерым яшәүче, хезмәткә яраксыз гаилә әгъзаларына туганлык мөнәсәбәтендә булган кешеләр тарафыннан закон буенча түләнә торган акча … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бюллетень — 1. Иҗтимагый әһәмиятле вакыйга яки мәсьәлә тур. кыскача рәсми белдерү, хәбәр 2. Нин. б. оешманың, җәмгыятьнең һ. б. ш. вакытлы басмасы 3. Сайлауда яшерен тавыш бирү кәгазе 4. Авырганда хезмәткә яраксызлык тур. бирелә торган врач язуы. БЮЛЛЕТЕНЬДӘ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
вәкил — 1. Берәр кеше яки оешма кушуы буенча алар исеменнән эш йөртүче, ышанычлы кеше. Ил интересын яклаучы дәүләт хезмәткәре 2. Теге яки бу катламга, төркемгә караган һәм аларга хас сыйфатларны үзендә берләштергән кеше татар сәнгатенең күренекле вәкиле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гади — с. 1. Башкалардан өстенлеге булмаган. Һәрвакыт очрый, игътибарны тартмый торган. Нормаль, гадәттәге 2. Төзелеше, составы буенча катлаулы булмаган, элементар. Примитив эшләнгән. Бер составлы, элементар; киресе: кушма 3. Эшләнеше, сыйфаты ягыннан… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иерархия — Хәле, хезмәте, чины буенча түбән дәрәҗәле кешеләрнең яки оешмаларның югары дәрәҗәдәгеләргә эзлекле буйсыну тәртибе. Эзлеклелек, теземлелек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
инспектор — 1. Үз карамагындагы оешмаларның һәм кешеләрнең эшне дөрес алып баруын, закон тәртипләрен дөрес үтәвен тикшереп, күзәтеп тора торган дәүләт хезмәтендәге кеше 2. тар. Патша Россиясендә ирләр уку йортларында директорның тәрбия һәм уку укыту буенча… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
